Reactantie, ook bekend als reactantie-effect of tegenreactie, verwijst naar een psychologisch fenomeen waarbij individuen een tegenovergestelde reactie of houding vertonen wanneer hun gevoel van vrijheid, keuze of autonomie wordt bedreigd of beperkt. Het houdt in dat mensen de neiging hebben om meer waarde te hechten aan iets wanneer ze het gevoel hebben dat ze er geen vrije toegang toe hebben.
Reactantie treedt op wanneer mensen het gevoel hebben dat hun gedrag wordt beperkt door externe druk, dwang of beperkingen. In reactie op deze beperkingen ervaren mensen een psychologische drang om hun vrijheid en autonomie te herstellen, wat kan leiden tot een tegenovergestelde reactie of het versterken van hun oorspronkelijke houding.
Bijvoorbeeld, als iemand het gevoel heeft dat zijn of haar vrijheid van meningsuiting wordt beperkt, kan dit reactantie teweegbrengen, waarbij de persoon juist sterker vasthoudt aan zijn of haar oorspronkelijke mening en deze actiever verdedigt.
In de context van hypnose kan reactantie van invloed zijn op de reactie van de cliënt op suggesties of veranderingen die worden voorgesteld. Als een cliënt het gevoel heeft dat hem of haar iets wordt opgedrongen of dat zijn of haar keuzevrijheid wordt beperkt, kan dit leiden tot reactantie en een verminderde acceptatie of weerstand tegen de suggesties.
Als hypnotiseur is het belangrijk om bewust te zijn van reactantie en ervoor te zorgen dat de cliënt zich vrij voelt om zijn of haar eigen keuzes te maken binnen de context van de hypnosesessie. Het creëren van een sfeer van vrijwilligheid, respect voor autonomie en het aanmoedigen van een samenwerkende aanpak kan helpen om reactantie te verminderen en de effectiviteit van de hypnosesessie te vergroten.
Bewustzijn van reactantie helpt ons om gevoelig te zijn voor de behoefte aan autonomie en keuzevrijheid bij individuen. Het stimuleert ons om een ondersteunende omgeving te creëren waarin mensen zich vrij voelen om hun eigen beslissingen te nemen en hun eigen pad naar verandering te volgen.